Alle namen van Britse slaveneigenaren online
De afschaffing van de slavernij door de Engelsen in 1833 was, net als in Nederland dertig jaar later, een enorme bureaucratische operatie. De slaven-eigenaren eisten schadevergoeding, omdat zij hun eigendommen (lees: slaven) verloren. Hun eis werd ingewilligd.
De namen van alle 3.000 Britse eigenaren van toen, staan nu online. Met daarbij het exacte bedrag dat zij per slaaf ter compensatie ontvingen. In totaal: 20 miljoen pond.
http://www.ucl.ac.uk/lbs/Eigenaren van slaven online
Bekijk ook de interessante film, waarin Catherine Hall vertelt over dit project: de geschiedenis wordt herschreven.
Nu Nederland nog
In Nederland heeft Dienke Hondius met studenten van de VU een begin gemaakt met het onderzoek naar Nederlandse slaveneigenaren. Zij ontvingen in 1863 een schadevergoeding. Toen werd in Nederland de slavernij afgeschaft.
Voor Amsterdam heeft Dienke alle namen en adressen van eigenaren die werden gecompenseerd, letterlijk in kaart gebracht. Duidelijk is dat vele Amsterdammers, van bankiers tot huishoudsters, aandelen hadden in plantages en dus (mede)-eigenaar waren van de tot slaaf gemaakten. De eigenaren ontvingen 300 gulden per slaaf in Suriname, en 200 gulden voor een slaaf in Curacao. De slaven kregen niets.
Amsterdamse slaveneigenaren op de kaart .
Mooi is dat je op de site van Amsterdamse slaveneigenaren ook de namen van de tot slaaf gemaakten kunt vinden. Als je doorklikt, kom je direct op de site van het Nationaal Archief. Naast de ‘slavennaam’, doorgaans alleen een voornaam, staan de nieuwe namen vermeld, mét achternaam.
Dienke Hondius maakte gebruik van de database Surinaamse Emancipatie waarin sedert 2007 alle personen in staan die belangen in de Surinaamse slavernij hadden. Er werd géén archiefonderzoek verricht. Sinds 2014 werden ook de personen met belangen in de Antilliaanse slavernij via die database toegankelijk gemaakt. Het mooie is dat de databases eigenaren en geëmancipeerden niet een project is van het Nationaal Archief maar een onderzoeksproject van Okke ten Hove en Heinrich Helstone. Bij het overnemen van personen werden fouten gemaakt. Er staan ook geen huishoudsters in die in Amsterdam zouden wonen. Inderdaad kreeg men op de Antillen 200 gulden per slaaf maar niet voor de slaven op St. Maarten. Dat was weer een lager bedrag.
Om nu te stellen dat Dienke Hondius nu een begin maakte met het onderzoek naar Nederlandse slaveneigenaren (met betrekking tot Suriname) is wel een beetje te kort door de bocht als dit in 2013 plaatsvond op basis van databases die rond 2007 (met betrekking tot Suriname gepubliceerd werden.
Bij het in kaart brengen van de Amsterdamse eigenaren hoefde men alleen maar de woonplaats Amsterdam in te voeren om hen eruit te kunnen selecteren. Het is onderzoek plegen in andermans onderzoek. Zonder dat er werd geciteerd.